မဲဇာေတာင္ေျခရတု
ု
ေရႊဘိုနယ္ မန္က်ည္းတံုရြာ၌ ၁၀၈၉ ခုတြင္ ဦးျမတ္စံကို ဖြားသည္။ ဤ ဦးျမတ္စံကား ေနာင္ ' လက္ဝဲသုႏၵရ ' ဘြဲ႔ရ အမတ္ႀကီးပင္ ျဖစ္သည္။
အင္းဝ ဆင္ျဖဴရွင္လက္ထက္ (၁၁၂၅-၁၁၃၈) တြင္ ရာဇဝတ္သင့္သည္ ဆို၍ မဲဇာသို႔ အပို႔ခံရသည္။
ထိုအခါ ဆင္ျဖဴရွင္၏ ညီေတာ္ အျမင့္မင္း၏ အႀကီးေတာ္အျဖစ္ ထမ္းရြက္ေနရသည္။ တစ္ခါေသာ္ အျမင့္မင္းသား၏ လူပ်ိဳေတာ္သား ေမာင္ေအာင္ထင္ႏွင့္ နန္းေတာ္အပ်ိဳေတာ္ မမိတ္တို႔သည္ ခ်စ္ႀကိဳက္ နန္းေတာ္သစ္တပ္ အတြင္းကြယ္ရာ၌ စကားေျပာေနၾကသည္ကို ဆိုင္ရာက ဝိုင္းဖမ္းၾကရာ မမိတ္ကိုသာ မိသည္။ ေမာင္ေအာင္ထင္ကို မမိလိုက္ ထြက္ေျပးေလသည္။
ေမာင္ေအာင္ထင္ကို ဆိုင္ရာ အျမင့္မင္းထံ ေတာင္းေတာ္မူရာ မရမွ မင္းသား၏ အႀကီးေတာ္ ဦးျမတ္စံကို တာဝန္ထား၍ မ်က္ေတာ္မူၿပီးလ်ွင္ မဲဇာသို႔ ပို႔ေတာ္မူေလသည္။
မဲဇာအရပ္ကား ေတာႀကီးေတာင္ႀကီး ၊ လူသူမနီး ၊ ရွားပါးေသာအရပ္ ၊ အလြန္ခ်မ္းေအးလ်က္ အဖ်ားငွက္ႀကီးေသာအရပ္ ျဖစ္သည္။ (ယခု ကသာ ထီးခ်ိဳင့္နယ္တြင္ ရွိသည္) ထိုအခါဆီက ရာဇဝတ္သင့္၍ အေဝးပို႔ ဒဏ္ခံရသူကို ထိုမဲဇာအရပ္သို႔ ပို႔တတ္သည္။ ယခုေခတ္ တစ္ကြ်န္းပို႔သည္ႏွင့္တူသည္။
ဦးျမတ္စံ (လက္ဝဲသုႏၵရ) မဲဇာ ေရာက္ၿပီးေနာက္ မဲဇာမွေန၍ ရတုပိုဒ္စံု ေရးဆက္လိုက္ရာ အလြန္ေကာင္း၍ ႏွစ္သက္ သနားေတာ္မူၿပီးလ်ွင္ အေဝးပို႔ဒဏ္မွ လႊတ္၍ ျပန္ေခၚေတာ္မူသည္။ ရတုကား ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္၏။
၁ ။ မဲဇာေတာင္ေျခ
စီးေထြေထြတည့္ ၊ ျမစ္ေရဝန္းလည္း ၊ ၿမိဳင္ေတာဆီက ၊ ေရႊျပည္သာကို ၊ တရွာေတာ့မိ ၊ မိုးရွိရွိလ်ွင္ ၊ သီရိက်က္သေရ ၊ တက္ၿဖိဳးေဝသား ၊ ေအာင္ေျမေၾကာ့ေၾကာ့ ၊ ကုန္းေမာ့ေမာ့ႏွင့္ ၊ ဘိုးေတာ့္ေကာင္းမႈ ၊ တည္ထားျပဳသည္ ၊ ဇမၺဴဆီမီး ၊ ေျခာက္ေရာင္ညီးမ်ွ ၊ ဂူႀကီးသခင္ ၊ ေရႊလင္းပင္ႏွင့္ ၊ ေရႊျခေသၤ့ေမြ ၊ စ၍ေရေသာ္ ၊ ေရႊေစတီႀကီး ၊ အသီးသီးတည့္ ၊ မိတ္ဆီးျခယ္သမ္း ၊ လ်ွပ္ေရာင္တန္းမ်ွ ၊ ေရႊနန္းေရႊဘံု ၊ အလံုးစံုကို ၊ အာရံုမ်က္ျမင္ ၊ ဖူးေျမာ္ခ်င္၍ ၊ သည္တြင္ေရႊၿမိဳ႕ ၊ သည္သို႔ေစတီ ၊ သည္ဆီေရႊနန္း ၊ ေျဖာင့္တန္းေတာ့မည္ ၊ စိတ္ကရည္သည္။ ။ ေရႊျပည္ဌာန ေဝးေသာေၾကာင့္။
၂ ။ သဲသာေသာင္ေျမ
ျမစ္ကမ္းေျခလည္း ၊ အေၾကတစ္ျပင္ ၊ တို႔ေအာက္ခြင္ဝယ္ ၊ ေရရွင္ပတ္ဝန္း ၊ ေပ်ာ္ဖြယ္ထြန္းလိမ့္ ၊ တစ္ကြ်န္းေလာက္ပင္ ၊ ေဝးမည္ထင္ခဲ့ ၊ စီးသြင္ညိဳရစ္ ၊ မဲဇာျမစ္လည္း ၊ ထစ္ထစ္သြန္းဘိ ၊ ခ်ံဳအတိႏွင့္ ၊ ေတာႀကီးဆိတ္ညံ ၊ ဆီးက်ံက်ံဝယ္ ၊ ဓူဝံမေပၚ ၊ ရီမိႈင္းေသာ္ေၾကာင့္ ၊ မေမ်ွာ္ပါရ ၊ ေနကိုတလည္း ၊ ဘယ္ကေရွ႕ေနာက္ ၊ ဘယ္ေတာင္ေျမာက္ဟု ၊ ေတြးေထာက္မမွန္ ၊ ျဖစ္ရဟန္ကို ၊ ဖန္ဖန္အံ့ဩ ၊ ၾကံတိုင္းေမာစြ ၊ ဘယ္ေတာဘယ္ၿမိဳင္ ၊ မသိနိုင္ခဲ့ ၊ မခိုင္စိတ္ဝမ္း ၊ ေန႔တိုင္းလြမ္းရွင့္ ၊ ကင္းစမ္းေတာင္က ၊ ေလဦးစ၍ ၊ ေနာက္မွေလရွည္ ၊ အတည္တည္သည္။ ။ ေလျပည္လာက ေအးေသာေၾကာင့္။
၃ ။ ပြဲခါေညာင္ေရ
သြန္းၿမဲေပတည့္ ၊ ရိုေသသဒၶါ ၊ ထံုးစဉ္လာျဖင့္ ၊ မဲဇာရပ္သူ ၊ ေတာင္းဆုယူသည္ ၊ ေရႊဂူေတာ္ႏွင့္ ၊ ရႈတိုင္းတင့္သား ၊ မိုးျမင့္သီေခါင္ ၊ မဲဇာေခ်ာင္က ၊ တစ္ေတာင္လံုးမိႈင္း ၊ စ၍ဆိုင္းေသာ္ ၊ ေတာင္တိုင္းယွက္၍ ၊ ဝန္းကာ ေဝွ႔သည္ ၊ ေတာင္ေငြ႕ေဝေဝ ၊ အေထြေထြႏွင့္ ၊ ေလလည္းေရာေရာ ၊ မိုးမပါဘဲ ၊ သံဝါေျဖာက္ေျဖာက္ ၊ ဆီးႏွင္းေပါက္လည္း ၊ မိုးေလာက္ျပင္းထန္ ၊ သြန္းခ်ျပန္ေသာ္ ၊ ယုဂန္ထင္ရွား ၊ ေတာင္ေတာ္ဖ်ားက ၊ ရထားယာဉ္သာ ၊ ေနစၾကာလည္း ၊ ေရာင္ဝါမထြန္း ၊ ခ်မ္းရွာလြန္း၍ ၊ တည့္မြန္းခ်ိန္ေန ၊ ေရာက္လြယ္ေစဟု ၊ ေစ့ေရလွည့္လည္ ၊ တလ်က္ျမည္သည္။ ။ ေနျခည္ျဖာမွ ေႏြးေသာေၾကာင့္။
(၁) မိုးရွိရွိ = မိုးေလာက္မ်ွ
ဘိုးေတာ့္(ေကာင္းမႈ) = ဆင္ျဖဴရွင္၏ဘိုးေတာ္ သီရိမဟာ ဓမၼရာဇာဘြဲ့ခံ မင္းညိဳစံ (မင္းညိဳစံ၏သား အေလာင္းဘုရား ၊ အေလာင္းဘုရား၏ သား ဆင္ျဖဴရွင္)
(၂) အေၾက = ေအာက္ (အရပ္)
ဆီးက်ံက်ံ = (ဆီး + က်ံက်ံ)
ဆီး = ဆီးႏွင္း
က်ံက်ံ = ျမည္သံ
ဓူဝံ = ဓူဝံၾကယ္ ၊ ေျမာက္အရပ္ကို အမွတ္ျပဳရေသာၾကယ္
ကင္းစမ္းေတာင္ = ထိုအရပ္၌ရွိေသာ ေတာင္တစ္ေတာင္၏ အမည္။
(၃) ေရႊဂူေတာ္ = မဲဇာအေနာက္ဘက္ ၊ ေတာင္ေျခေပၚရွိ ေရႊဂူေတာ္ဘုရား
ယုဂန္ေတာင္ = ျမင္းမိုရ္ေတာင္ကို ျခံရံေသာ ေတာင္တစ္ေတာင္ ၊
ထိုယုဂန္ေတာင္မွာ ျမင္းမိုရ္ေတာင္ တစ္ဝက္မ်ွျမင့္၍ ထိုေတာင္ထိပ္ဖ်ား အျမင့္ေလာက္မွ ေနလွည့္လည္ သြားသည္ဟု အယူရွိၾကသည္။
Sunday, October 11, 2015
မဲဇာေတာင္ေျခရတု
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
ကိုေအာင္ဒင္နဲ့ မခင္မိတ္လို့ ျကားဖူးပါတယ္။ ေက်းဇူးပါ။ ရတုမွာ သကားလံုး နည္းနည္းမွားေနတာေတြ့ရပါတယ္။
ReplyDelete